Jan Czop

Jan Czop, członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, jest autorem trzech albumów przedstawiających żołnierza polskiego w okresie stu trzydziestu lat, od początków kształtowania się jego munduru w XVIII wieku po wojnę polsko-rosyjską w 1831 roku, która zamknęła pewien okres wojskowości polskiej. Album „Barwa wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku“ (598 sylwetek żołnierzy) jest pierwszą częścią tego cyklu. Nowe badania archiwaliów zweryfikowały dotychczasowe ustalenia starszych historyków, Jana Bendy i Bronisława Gembarzewskiego, w temacie mundurów zaciągu cudzoziemskiego w okresie panowania dynastii saskiej w Rzeczypospolitej w XVIII wieku. Zmiany te zostały uwzględnione w albumie

Wiek XVIII był znaczący dla rozwoju polskiego munduru. Od kontusza, żupana i czapki z futrzaną opuszką oraz ubioru cudzoziemskiego do kurtki ułańskiej z rabatami, rajtuzów z lampasami i rogatej czapki. Mundur ten, rozsławiony przez szwoleżerów i ułanów w wojnach napoleońskich, znalazł stałe miejsce w europejskich armiach – austriackiej, niemieckiej, rosyjskiej, francuskiej, brytyjskiej, a nawet tureckiej. Załączniki do albumu zawierają kopie lub odpisy regulaminów, ordynansów i przepisów mundurowych dla tego okresu. Jest to pierwszy, tego rodzaju, zbiór w polskiej literaturze przedmiotu.

Oprawa twarda, format  297 x 210 mm, 136 stron

 Autor: Andrzej Karczmarzewski

Łemkowie to grupa górali ruskich niezwykle barwna pod względem obrzędów, stroju, wierzeń, ale też kultury materialnej, której śladem są wspaniałe drewniane cerkwie, jak choćby te w Powroźniku, Kwiatoniu, Skwirtnem i Komańczy. Górale ci, których podstawowym zajęciem była uprawa roli i hodowla zwierząt, słynęli także z rzemiosł, jak wytwarzanie łyżek w Nowicy, mazi i dziegciu w Łosiu, czy kamiennych krzyży i żaren w Bartnem. W latach międzywojennych na terenie Polski mieszkało ponad 100 tysięcy Łemków. Dzisiaj, część z nich, mimo tragicznej historii przesiedleń i akcji ,,Wisła”, wróciła na tereny Beskidu Niskiego.

Bogaty materiał źródłowy, z którego korzystał autor dr Andrzej Karczmarzewski, jak i niezwykły zbiór reprodukowanych fotografii, pozwalają wierzyć, że książka stanowi próbę podsumowania wiedzy etnograficznej na temat Łemków i Łemkowszczyzny. Podkreśla rolę tradycji łemkowskiej kultury, obrzędów, pieśni, stroju i wierzeń, ale też budownictwa drewnianego, jako nieodzownego elementu współczesności terenów Beskidu Niskiego, Sądeckiego i Bieszczadów.

Wydanie II, poprawione

Oprawa twarda, liczba stron:260, format: 210x287 mm

Fotografie ze zbiorów Pawła Kusala, teksty Stanisława Krycińskiego

Format: 210x287m oprawa twarda 272 strony

Drewniana architektura cerkiewna Wschodniej Galicji jest zjawiskiem, które nie ma sobie równych w skali Europy. Różnorodność typów i bogactwo form wprawia w zdumienie każdego, kto zapozna się z tym tematem. Szczególnie zachwycają się nim przybysze z krajów, gdzie buduje się z kamienia, a drewno służy głównie jako opał. Zachwycają, a jednocześnie dziwią, że można budować takie cuda, z tak nietrwałego materiału. Rzeczywiście pożary były plagą dziesiątkującą drewnianą architekturę sakralną, ale mimo to, do początku XX w. dotrwały setki przepięknych cerkwi, z których najstarsze sięgały początku XVI w. Później na cerkwie drewniane spadły inne nieszczęścia. Wiele bezcennych budowli rozebrano w związku z budową nowych – murowanych. Obie wojny światowe również zebrały swoje żniwo. Ciężki czas nastał, gdy tereny Galicji znalazły się pod panowaniem sowieckim. Znów najwyższej klasy świątynie rozpadały się pozbawione opieki lub były rozbierane. W albumie zaprezentowano również niemniej fascynujące cerkwie murowane, od tych najstarszych z XIII–XIV w., po budowle dwudziestowieczne. Ten niezwykły świat galicyjskich cerkwi został utrwalony na fotografiach z okresu od ostatniej ćwierci XIX w., po koniec czwartej dekady XX w. Wiele z tych zdjęć przepadło lub znajduje się w nieznanych nam miejscach, jednak sporą ich część zebrał Paweł Kusal, znany kolekcjoner z Leska, który od wielu lat, z wielkim zaangażowaniem gromadzi ten bezcenny zbiór. Dzięki jego pasji możemy przedstawić świat, który w dużej mierze jest już bezpowrotnie utracony – świat drewnianych cerkwi Galicji Wschodniej.

Jan Draus

Bogato ilustrowaną książkę otwiera wstęp arcybiskupa Adama Szala,

a zamyka niezwykle ciekawy rozdział dotyczący losów metropolii lwowskiej, jej kapłanów i kościołów w pojałtańskiej rzeczywistości aż do czasów współczesnych.

Tradycje łacińskiej metropolii lwowskiej sięgają XIV wieku i czasów panowania Kazimierza Wielkiego (1333–1370), który kontynuując dzieło jednoczenia ziem Królestwa Polskiego, zapoczątkowane przez swego ojca Władysława Łokietka, przyłączył z pomocą Węgier, Ruś Halicką do Korony w 1349 roku. Jednocześnie zwrócił się do papieża Urbana V o ustanowienie na tym terenie prowincji kościelnej. Na przestrzeni wieków granice metropolii lwowskiej ulegały częstym zmianom. Te zmiany determinowane były nie tylko sytuacją polityczną Królestwa Polskiego – a od unii lubelskiej z 1569 roku Rzeczypospolitej Obojga Narodów – skutkującą fluktuacją granic państwowych, ale także lokalnymi uwarunkowaniami społecznymi czy wyznaniowymi. Biskupi metropolii lwowskiej poprzez umacnianie diecezjalnych i parafialnych struktur Kościoła katolickiego, wnosili wkład zarówno w rozwój życia religijnego, jak i kultury polskiej. Przykładem był Grzegorz z Sanoka (1407–1477), wybitny przedstawiciel humanizmu i arcybiskup lwowski.

Dla biskupów metropolii lwowskiej, lata zaboru austriackiego nie należały do łatwych. Uwarunkowania polityczne, społeczne, narodowościowe i wyznaniowe, nie zawsze sprzyjały misji Kościoła łacińskiego, pomimo że w monarchii habsburskiej religia rzymskokatolicka była wyznaniem państwowym. Na fundamencie uzyskanej w 1867 roku autonomii, szybko dojrzewały kwestie narodowościowo-wyznaniowe, a także społeczne, prowadzące do emancypacji stanu chłopskiego i robotniczego drogą polityczną. Uderzały one w większym lub mniejszym stopniu w struktury Kościoła. Konflikty polsko-ukraińskie koncentrowały się nie tylko na płaszczyźnie walki o rząd dusz, lecz także walki z polskością, której strzegł Kościół łaciński. Natomiast źródłem konfliktów społecznych nie była religia katolicka, ale powszechna bieda i brak perspektyw na lepsze życie.

W tej sytuacji, z chwilą nastania XX wieku w trzech diecezjach metropolii lwowskiej objęli rządy biskupi Józef Bilczewski, Józef Sebastian Pelczar, Leon Wałęga, którzy poprzez program odrodzenia religijnego i katolicyzmu społecznego nie tylko skutecznie rozwinęli życie religijne, ale także narodowe. To oni wraz z biskupami pomocniczymi Władysławem Bandurskim we Lwowie, Karolem Fischerem w Przemyślu, do których w 1918 roku dołączył Bolesław Twardowski (następca arcybiskupa Bilczewskiego na stolicy metropolitarnej), przygotowali swoje diecezje pod względem religijnym i patriotycznym do II Niepodległości. Ich biografie, to nie tylko osobiste drogi życia, lecz drogi Kościoła i Polski.

Liczba stron:168, oprawa twarda, format 210x287

JAROSŁAW GIEMZA

Monumentalna, wyjątkowa, jedyna taka książka Jarosława Giemzy ,,Cerkwie i ikony Łemkowszczyzny".

Autor książki to wybitny znawca ikon i architektury cerkiewnej, kierownik Działu Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w Łańcucie, przewodnik beskidzki, autor wielu opracowań dotyczących sztuki cerkiewnej dawnej eparchii przemyskiej. W tej starannie wydanej publikacji zostały zaprezentowane rzadkie, często nieznane dotąd, ikony z terenów Łemkowszczyzny, w tym XV-wieczne ikony z cerkwi w Daliowej, Tyliczu czy Florynce ze zbiorów lwowskich. Publikacja składa się z czterech działów dotyczących kolejno: tradycji religijnej, architektury cerkiewnej, wyposażenia cerkiewnego i ikonografii. Pierwsza część książki poświęcona tradycji religijnej wprowadza czytelnika w świat cerkwi. Mówi o tym, że kształt świątyni – jej architekturę i wyposażenie, determinują wskazania o uniwersalnym charakterze, sformułowane na długo przed chrztem Rusi, których dotrzymywanie wcale nie musi stać w sprzeczności z pojawianiem się oryginalnych, właściwych poszczególnym regionom cech. Opowiada w jaki sposób lokalna Cerkiew, która na przestrzeni kilku stuleci zyskała własny koloryt, dochowuje wierności tradycji religijnej i podporządkowuje zasób stosowanych form plastycznych wymogom kultu. Aby było to możliwe, zarysowano tło historyczne oraz umieszczono w nim elementy sakralnego dziedzictwa. Autor jako część publikacji postanowił ująć opracowany redakcyjnie tekst swojego nauczyciela i mistrza śp. Jerzego Tura pt. ,,Architektura cerkiewna”. W oparciu o jego myśl i spostrzeżenia prowadzi swoje dociekania naukowe, uzupełnia je szkicami, sztychami i fotografiami archiwalnymi łemkowskich cerkwi.Budowlę, której wnętrze zdobią malowidła, wyposażoną w księgi, utensylia oraz inne ważne sprzęty ożywia i czyni Świątynią dopiero sprawowana w jej wnętrzu Liturgia, całe obrzędowe bogactwo i zgromadzeni na modlitwie wierni. Taka żywą cerkiew pokazana została w rozdziale trzecim. Ostatnia natomiast część poświęcona jest ikonografii, zostało w niej przedstawionych przeszło 250 stron wizerunków świętych z ikon z terenów Łemkowszczyzny. Nieocenionym źródłem do dziejów Łemkowszczyzny, jej poszczególnych parafii oraz badań nad kształtowaniem się i zróżnicowaniem języka pozostają liczne, często obszerne inskrypcje na obrazach, sprzętach cerkiewnych, elementach architektonicznych, nagrobkach, marginaliach ksiąg liturgicznych. Autor ,,Ikon i cerkwi Łemkowszczyzny” układa przed nami niesamowitą układankę, dzięki odpowiedniemu aparatowi poznawczemu i rekwizytom w postaci znajomości języka staro-cerkiewno-słowiańskiego ale też symboliki biblijnej, odsłania tajemnice, które do tej pory były przed nami ukryte w mistyce cerkwi. Uzupełnieniem książki są też analizy, rysunki pomiarowe i dokumentacyjne, projekty, opracowania paleograficzne z tłumaczeniami z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, wykaz świąt cerkiewnych, cyrylicki zapis liczbowy, datowanie w kalendarzu juliańskim i gregoriańskim oraz rozdział o księgach cerkiewnych.

Data wydania:
2016
Format:
210x287 mm
Ilość stron:
656
Oprawa:
twarda

Jan Czop

Barwa armii Królestwa Polskiego 1815-1830 oraz w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 (526 sylwetek żołnierzy) jest ostatnim z cyklu trzech albumów przedstawiających żołnierza polskiego w okresie stu trzydziestu lat, od początków kształtowania się jego munduru w XVIII wieku po wojnę polsko-rosyjską w 1831 roku, która zamknęła pewien okres wojskowości polskiej. W kroju i barwie mundurów z lat 1815-1830 występuje interesujące przenikanie się elementów tradycji staropolskiej i napoleońskiej oraz wpływów rosyjskich.W załącznikach do albumu umieszczono kopie rozporządzeń władz polskich w sprawie organizacji oddziałów nowych formacji uczestniczących w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku.

NOWE, UZUPEŁNIONE WYDANIE, 2017

JACEK RUDNICKI

Oprawa twarda,

Liczba stron: 96

Format: 190x230 mm

TEKST:  dr Andrzej Karczmarzewski

FOTOGRAFIE: Roman Reinfuss, Stanisław Leszczycki, Tadeusz Seweryn, F. Strzałko, S. Tarasow

LICZBA STRON: 212

OPRAWA: twarda, FORMAT: 210X287 mm

Bojkowie to największa grupa górali ruskich, zamieszkująca Karpaty od Wysokiego Działu w Bieszczadach, do doliny Łomnicy w Gorganach. Sąsiadowali na zachodzie z Łemkami, a na wschodzie z Hucułami. Trudne warunki życia w górach sprzyjały tradycyjnej uprawie roli i pasterstwu. Hodowali głównie owce i woły, z handlu którymi słynęli po obu stronach Karpat.

Znojne życie gazdynie umilały sobie sztuką haftowania. W każdym niemal rejonie stosując inne wzory i barwy, odbijające poniekąd zróżnicowanie krajobrazu. I choć życie na Bojkowszczyźnie bywało ciężkie i biedne, to górale ci byli przywiązani do swej ziemi – gór, lasów i dolin, rzadko decydując się na emigrację.

Po II wojnie światowej Bojkowie zostali wysiedleni z polskiej części Bieszczadów. Do dziś zamieszkują swe dawne wschodnie siedziby od Sambora po północne Zakarpacie, gdzie spotkamy przejawy ich wspaniałego budownictwa cerkiewnego, jak to Wysocku Niżnem, Oporcu i Matkowie.

Fragmenty do obejrzenia:

http://issuu.com/wydawnictwolibra/docs/swiat_bojkow_issu_1_

Jan Czop

Liczba stron: 136

Oprawa twarda

Format: 297x210 mm

Dostępna od 10 listopada 2013

Kilka lat temu ukazała się publikacja Jana Czopa Barwa Wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku. Przyczyniła się do wzrostu zainteresowania mundurem tego okresu.

Dostęp do nowych materiałów i źródeł skłonił autora, członka Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, do przygotowania nowego wydania albumu. W niniejszej publikacji znacznie poszerzonej o tematykę Legionów Polskich z lat 1997–1807, zamieszczono obszerniejszy tekst, nowe, a także poprawione i uzupełnione plansze mundurowe (570 sylwetek żołnierzy) oraz aneks zawierający kopie lub odpisy regulaminów, ordynansów i przepisów mundurowych. Warto zaznaczyć, że to pierwsze tego rodzaju zestawienie w naszej literaturze.

Jan Czop

Album jest rekonstrukcją umundurowania Wojska RP w XVIII wieku. Jan Czop długoletni członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, posiłkując się wszelkimi dostępnymi źródłami, z niezrównaną pieczołowitością odtworzył całościowy wizerunek formacji koroonych i litewskich w ostatnich dekadach I RP. Okres ten okazał się znaczący dla kształtowania się polskiego munduru. Mundur ten rozsławiony w bataliach napoleońskich przez ułanów księstwa warszawskiego - stał się inspiracją dla wielu armii europejskich. Jego elementy znajdujemy w umundorowaniu wojsk niemieckich, rosyjskichm, francuskich, brytyjskich a nawet tureckich.

Liczba stron: 72
Oprawa twarda
Wymiar: 297 x 210 mm
ISBN: 978-83-89183-51-4
Rok wydania: 2009

Jan Czop

W 2009 r. ukazał się album Jana Czopa pt. "Barwa wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku". Niniejsza publikacja przygotowana w podobnej konwencji, jest kontynuacją tamtego opracowania. Autor, członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy opierając się na dawnej ikonografii, zabytkach i literaturze przedstawił pełny obraz umundurowania wszystkich polskich formacji, jakie istniały w wojsku Królestwa Polskiego od roku 1815 do wybuchu Powstania Listopadowego w 1830 r.

Liczba stron: 76
Oprawa twarda
Format: 210 x 297 mm
Rok wydania: 2010
ISBN 978-83-89183-67-5

Mikołaj Berczenko

Zawierający opatrzone historycznymi komentarzami reprodukcje ponad 500 pocztówek album jest niepowtarzalną panoramą I wojny światowej od zabójstwa arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie 28 czerwca 1914 roku do podpisania zawieszenia broni w Compiegne pod Paryżem 11 listopada 1918 roku. Najwięcej miejsca poświęcono w nim działaniom wojennych na froncie wschodnim (walki w Galicji, Królestwie Polskim i Prusach Wschodnich) i czynowi zbrojnemu podjętemu dla odbudowy niepodległego państwa polskiego. Szczególną uwagę zwrócono na bliskie sercu każdego Polaka momenty dziejowe, jak wyprawa Pierwszej Kompanii Kadrowej Józefa Piłsudskiego do zaboru rosyjskiego, walki legionistów w Karpatach, szarża ułanów pod Rokitną itp. Pokazano także wysiłek wojenny sąsiednich narodów monarchii austro-węgierskiej Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych i Legionu Czeskiego. Ponadto przypomniano ocalone w nielicznych egzemplarzach pocztówki świąteczne i okolicznościowe z tamtych czasów oraz zilustrowano najcelniejszymi przykładami zabiegi propagandowe zaangażowanych w konflikt stron, by mobilizować Europejczyków do wytrwałego uczestnictwa w tragicznym spektaklu wielkiej wojny.