Andrzej Karczmarzewski

LUDOWE OBRZĘDY DOROCZNE W POLSCE POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ

Format 190×230 mm

Liczba stron: 324

Oprawa twarda, środki: papier kredowy

Cena: 79,90 zł

Opracowanie graficzne: Zbigniew Karaszewski

Redakcja: Adriana Pyszkowska i Damian Drąg

Publikacja ta łącząca w sobie formułę monografii naukowej i bogato ilustrowanego albumu poświęcona jest ludowym obrzędom dorocznym w Polsce południowo-wschodniej – regionowi w przeszłości bardzo zróżnicowanemu kulturowo, w którym występowało wiele różnorodnych grup etnograficznych: polskich, ruskich oraz mieszanych, a także dwa wyznania: zachodnio- i wschodniochrześcijańskie.

Książka podzielona jest na cztery rozdziały odpowiadające porom roku, a w nich na poszczególne wydarzenia (wynikające z jednej strony ze ścisłego powiązania z kalendarzem liturgicznym i agrarnym), jak: Zaduszki, andrzejki, Boże Narodzenie, Trzech Króli, zapusty, Środa Popielcowa, obrzędy wielkanocne, maryjki, żaczki, Emaus, pierwszy wygon bydła, Zielone Świątki, oktawa Bożego Ciała, obrzędy świętojańskie, żniwa i dożynki, Matki Boskiej Zielnej i wiele innych.

Towarzyszące świętom obrzędy miały za cel zapewnienie ludziom jak najlepszej egzystencji. Dotyczyły więc wielu dziedzin ludzkiego życia: uprawy ziemi, hodowli zwierząt, zabezpieczenia przed zagrożeniami ze strony przyrody, ale także nieprzychylnością losu, regulowały w pewnym sensie także współżycie w gromadzie. Dlatego w obrzędach tych uciekano się do zabiegów o charakterze magicznym, zaklinania urodzaju, prowokowania szczęścia, opieki zmarłych, którzy, jak wierzono utrzymywali kontakt ze światem żywych.

Publikacja ,,Ludowe obrzędy doroczne w Polsce południowo-wschodniej” szczegółowo omawia każdy z obrzędów, wymieniając poszczególne regiony i miejscowości, w których był kultywowany, tym samym przypomina o często już zapomnianych zwyczajach, jak wróżby związane z dniem wigilii św. Łucji czy św. Andrzeja, kolęda dla zwierząt, despety, dzień młodziankowy, kolęda z koniem, kolęda z szopką i turoniem, godzenie służby, święto Jordanu, Gregoły, żaczki, wieszanie ,,Judasza”, tradycja straży grobowych czy tłoka.